محمد ناصر حق خواه | شهرآرانیوز؛ با شیوع کرونا، جنگی که انگار سالها در زیر متن و دور از نگاه ما آدمهای ناآشنا با پزشکی و جریانهای اصلی آن در جریان بود؛ به پیش چشم همه آمد. جدالی بین طب قدیم و جدید، از پیشگیری تا درمان، از ریشه یابی تا ریشه کنی، این دو علم که طرف داران و کارشناسان گاه متعصب و گاه روشن اندیشی دارد، در این مدت با هم به تعارضاتی جدی رسیدند. گاهی در حد بحث علمی و آکادمیک و گاهی نزاعهای قبیلهای و رسانهای و زرد. این روزها هم که بحث واکسیناسیون عمومی رونق بیشتری از قبل دارد، حاشیههای مرتبط با این بیماری و علم پزشکی در کنترل آن خود را با شکل و شمایلی دیگر نشان میدهد؛ واکسن هراسی.
اولین نکتهای که باید درباره ترس بعضی از افراد از تزریق واکسنهای موجود برای پیشگیری از کرونا و البته برخی واکسنهای دیگر بدانیم، این است که این موضوع محدود به کشور ما نیست. در آمریکا پویشهای متعدد مجازی و البته تجمعهایی در اعتراض به شروع واکسیناسیون کرونا آغاز شده که چندان هم کم طرف دار نیست. این اتفاق باعث شده که دولتمردان آمریکا علاوه بر تبلیغات رسانهای گسترده و اعتمادسازی، طرحهای گاهی عجیب برای کشاندن مردم به مراکز واکسیناسیون آغاز کنند. یک طرح جالب و تا حدی خنده دار، طرح واکسن و همبرگر بود که در یکی از مراکز واکسیناسیون آمریکا انجام میشد و فرد با زدن واکسن، یک همبرگر دریافت میکرد! البته که این طرح، محدود و تنها تبلیغاتی بود، اما نشان از اهمیت و تعدد افرادی است که به هر دلیلی نمیخواهند واکسن بزنند.
عین این اتفاق در انگلیس هم افتاده است و طبق گفته وزیر بهداشت انگلیس، تعداد افراد زیر سی سالی که از واکسن زدن خودداری میکنند و تحت تأثیر تبلیغات هستند؛ بالاست. در ظاهر همه جای دنیا آدمهای بسیاری هستند که از تزریق هر نوع واکسنی به شدت میترسند. البته در کنار این واکسن هراسی همگانی، عدهای هم هستند که معتقدند: «واکسن اگر تأییدیه سازمان بهداشت جهانی را بگیرد والا ترس ندارد. با علم و پیشرفت علمی مبارزه نکنید دوستان.»
یکی از مهمترین ترندهای فضای مجازی ایران در چند ماه اخیر، از توییتر تا اینستاگرام و از صفحه افراد سرشناس تا صفحه کاربران کم فالوور، درخواست تسریع در واکسیناسیون و واردات واکسن و البته تولید زودتر واکسن داخلی است. مطالبهای درست و منطقی و همگانی که اگر از حق نگذریم تأثیر تقریبا مهمی نیز روی مسئولان داشت و حداقل در مصاحبهها و واکنشهای آنان میشود تلاش برای اقناع مردم را دید، اما حالا که واکسن وارد شده و واکسن داخلی هم تا کمتر از یک ماه دیگر به صورت عمومی وارد چرخه تزریق عمومی خواهد شد؛ انگار مسئولان، رسانهها و کارشناسان باید تلاشی در راستای راضی کردن بخشی از مردم برای تزریق هم انجام دهند.
در چند روز گذشته که بحث تزریق واکسن کرونا جدی شده، برخی تجمعات محدود و کم تعداد در مخالفت با واکسیناسیون انجام شده که در یکی از آنان خانمی که خود را تحصیل کرده واکسن! معرفی میکند از مضرات واکسن و مواد داخل آن میگوید. فیلمی هم در فضای مجازی منتشر شده که فردی ناشناس با کشیدن کلید روی بازوی یک مرد و با این ادعا که کلید به بخشی از بازوی آن فرد که واکسن کرونا زده میچسبد؛ این را احتمالا دلیلی بر بد بودن واکسیناسیون میداند و اینکه مغناطیسی شده است؛ شاید مشابه همان خبری که مدتها پیش درباره بیل گیتس میگفتند؛ اینکه او به عنوان یکی از ثروتمندترین آدم ها، سود کلانی از تولید انبوه واکسن میبرد و قصد دارد با تزریق واکسن در بدن آدمها ریزتراشه کار بگذارد!
اگر پیگیر اخبار باشید حتما مطلع هستید که کشوری مثل انگلیس که یکی از پیشروترین کشورها در تزریق واکسن است، این روزها با کمترین تعداد فوتیها و مبتلایان نسبت به ماههای قبلی خود رو به رواست و در بسیاری کشورهای اروپایی هم زندگی با شیبی ملایم در حال رسیدن به شرایط عادی قبل از کروناست. شاید بد نباشد حالا این سؤال را مطرح کرد که در این وانفسای واکسن هراسی که ویدئوها و اخبار عجیب و غریب زیادی هم وجود دارد که به آن دامن میزند، در طرف مقابل چه اتفاقی افتاده است؟ جریانی که باید مبتنی بر علم در مردم نسبت به بحث واکسیناسیون ایجاد اطمینان کند و با ارائه توضیحات کامل برای آنها شفاف سازی کند، وجود دارد؟
آیا فقط منتشر شدن عکسهایی از بازیگران و چهرههای معروفی نظیر هدایت هاشمی و محمد دلاوری به این فرهنگ سازی کمک میکند؟ اگر دغدغه اصلی امروز کشور ما و بسیاری دیگر از کشورها تلاش برای واکسیناسیون عمومی و درنتیجه مقابله با این همه گیری است، آیا لزومی ندارد در کنار کلیپها و ویدئوها و اخباری که از منابع مختلف در فضای بی نهایت مجازی منتشر میشود و ترس از تزریق واکسن را به جان مردم میاندازد، بستر پزشکی و رسانهای هم با یکدیگر هماهنگ شود تا با رویکرد مبتنی بر علم و یافتههای پزشکی اساس این صحبتها را بررسی کند و مهمتر از آن، خیال مردم را راحت کند؟